Onderzoek naar de effecten van de coronamaatregelen op de mentale gezondheid van kinderen en jongeren in Nederland

Het begin en de eerste resultaten

In mei 2020 zijn we in alle vier de DREAMS-centra gestart met het herhaald in kaart brengen van de mentale en sociale gezondheid van kinderen en jongeren in tijden van COVID-19. Dit deden we in samenwerking met de KLIK-onderzoekers van de afdeling psychosociale zorg van het Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMC. Zij verzamelden dezelfde gegevens in 1.000 kinderen en jongeren (8-18 jaar) van de algemene populatie. De KLIK-onderzoekers hebben deze data eerst afgezet tegen norm data van voor de coronacrisis. De resultaten van deze studie zijn hier te lezen. De eerste resultaten van het onderzoek met zowel de DREAMS-populatie als de algemene populatie laten zien dat de DREAMS-populatie in mei 2020 significant meer ernstige problemen over zichzelf rapporteerde dan de kinderen uit de algemene populatie op gezondheid, boosheid en slaapproblemen (zie grafiek). Wil je meer lezen over deze resultaten klik dan hier om de volledige Engelstalige publicatie in Frontiers in Psychiatry te lezen.

Groot consortium door een subsidie van ZonMw

In 2020 hebben we in samenwerking met Praktikon, die data van de Lerende Databank Jeugd (LDJ) beheert, het Nederlands Tweelingen Register (NTR) en KLIK een subsidie van ZonMw (€500.000) gekregen waardoor het coronaonderzoek kon worden uitgebreid met andere groepen kinderen en jongeren. Tot oktober 2022 zullen we samen met deze partners de zelf- en ouderrapportage-metingen blijven doen om zo een duidelijk beeld van de mentale gezondheid van Nederlandse kinderen te krijgen, vóór, tijdens en (hopelijk!) na de COVID-19-pandemie. Hieronder vind je een beknopte weergave van de verschillende partners waarmee DREAMS samenwerkt en een overzicht van de metingen die al gedaan zijn (zie projectplan).

De samenwerkingspartners

De KLIK-onderzoekers

De KLIK-onderzoekers zijn verbonden aan de afdeling psychosociale zorg van het Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMC. Zij verzamelden al eerder (in 2018) data over o.a. de mentale gezondheid van kinderen uit de algemene populatie. Tijdens COVID-19 zijn zij verder gegaan met deze metingen om zo ook te kunnen zien hoe de mentale gezondheid van kinderen over de tijd verandert tijdens COVID-19.

~1000 per meetmoment

Kinderen en jongeren (8-18 jaar) uit de algemene populatie

Praktikon en Lerende Databank Jeugd (LDJ)

LDJ en Praktikon verzamelen continu data van kinderen en jongeren die bij Jeugdzorg in behandeling zijn om effectiviteit van behandeltrajecten in kaart te brengen. Zie Lerende Databank Jeugd - SEJN voor meer informatie over dit initiatief.

~200 per meetmoment

Kinderen en jongeren die in behandeling zijn bij Jeugdzorginstellingen in Nederland

Het Nederlands Tweelingen Register

Het NTR verzamelt al 30 jaar longitudinale data in de algemene populatie. Zie Nederlands Tweelingen Register voor meer informatie.

~34.000

Kinderen en jongeren uit de algemene populatie

De DREAMS-centra

DREAMS is een samenwerking tussen vier academische centra voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Dit zijn Accare, Karakter, Levvel en LUMC Curium.

~500

Kinderen en jongeren die in behandeling zijn bij één van de DREAMS-centra

De eerste resultaten van het consortium in ESCAP Journal

De eerste resultaten van dit grote samenwerkingsverband geven meer inzicht in de aanwezigheid van internaliserende problemen vóór en tijdens COVID-19 zoals gerapporteerd door kinderen zelf en hun ouders. In deze grafiek zie je de resultaten van de zelfrapportage over angst. Je ziet hier dat de proportie kinderen met ernstige angstsymptomen in mei 2020 toe is genomen ten opzichte van voor Corona, maar dat deze proportie in november 2020 niet nog meer toenam. In de DREAMS-populatie zie je dat het aantal kinderen met ernstige angstsymptomen juist wél toenam van mei 2020 tot november 2020. Ben je geïnteresseerd in de volledige resultaten? Klik dan hier voor de volledige Engelstalige publicatie in ESCAP Journal.

Hoe nu verder…

Tot oktober 2022 zullen we op gezette tijden zelf- en ouderrapportage metingen opnieuw doen om zo een duidelijk beeld van de mentale gezondheid van kinderen in Nederland te krijgen, vóór, tijdens en (hopelijk!) na de COVID-19-pandemie. Houd deze pagina in de gaten voor een update van onze resultaten.

Verhalen achter de cijfers!

Met hulp van Stichting Alexander is jongerenparticipatie op een professionele manier onderdeel van dit grootschalige project. Naast dat we cijfers verzamelen over hoe het gaat met de kinderen en jongeren in Nederland zijn we natuurlijk ook benieuwd naar het verhaal dat achter deze cijfers ligt. We hebben daarom diepte-interviews gehouden met een aantal kinderen en jongeren. Houd deze website in de gaten voor een verslag van deze interviews!